Wielokrotnie na prowadzonych przeze mnie szkoleniach pojawiło się pytanie: Czy pracownik biurowy może wchodzić na drabinę?. Drabiny i podesty wykorzystywane są nie tylko na budowie. Używa się ich w aptekach, szkołach, biurach i magazynach, generalnie w pomieszczeniach zamkniętych do chociażby sięgania po dokumenty z najwyższych półek, mycia okien, podlewania kwiatków lub wieszania firanek. Generalnie nie jest pracą na wysokości praca wykonywana na powierzchni osłoniętej ze wszystkich stron co najmniej półtorametrowymi pełnymi ścianami lub ścianami z oknami oszklonymi albo wyposażona jest w inne stałe konstrukcje chroniące pracownika przed upadkiem z wysokości, oraz wykonywana na powierzchni znajdującej się na wysokości co najwyżej 1 m od podłogi lub ziemi.

Pracą na wysokości jest praca wykonywana na powierzchni znajdującej się na wysokości co najmniej 1 m nad poziomem podłogi lub ziemi. Szczegółowe przepisy bhp dotyczące takich prac określone są w §§ 105-110 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (DzU.1997.129.844). Tekst jednolity Obwieszczenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 sierpnia 2003 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (DzU.2003.169.1650)

Praca na wysokości w pomieszczeniach zamkniętych

W odniesieniu do prac wykonywanych w pomieszczeniach zamkniętych, związanych na przykład z sięganiem na wyższe półki po dokumenty lub myciem okien, należy rozważyć dwa przypadki:

1. Pracownik pracuje wewnątrz pomieszczenia i w przypadku stosowania niewłaściwych metod pracy lub braku zabezpieczeń grozi mu jedynie upadek na podłogę z wysokości poniżej 2 m, a nie na przykład wypadnięcie przez okno na zewnątrz budynku.

W przypadku wykonywania pracy na drabinie i z innych podwyższeń nie przeznaczonych na pobyt ludzi na wysokości do 2 m nad poziomem podłogi lub ziemi, a jednocześnie nie wymagających od pracownika wychylania się poza obrys urządzenia, na którym stoi, albo przyjmowania innej wymuszonej pozycji ciała grożącej upadkiem z wysokości (np. z antresoli), należy przede wszystkim zapewnić, aby urządzenie na którym stoi pracownik, było stabilne i posiadało odpowiednią wytrzymałość na przewidywane obciążenia, a także miało powierzchnię wystarczającą dla pracowników, narzędzi i niezbędnych materiałów.

Jeśli zatem w biurze, sklepie, aptece, magazynie koniecznym jest sięganie po coś z drabiny, myje się okna czy wykonuje drobne prace remontowe na drabinie lub pomoście, oraz spełnione są wszystkie punkty podane w poniższej tabeli, to nie ma konieczności traktowania tychże prac zgodnie z rygorem prac na wysokości. Pracownik może je wykonywać bez posiadania aktualnych badań wysokościowych (konsultacja okulistyczna, neurologiczną, laryngologiczna i psychologiczną, w razie potrzeby rozszerzone o dodatkowe badania zlecone przez lekarza medycyny pracy).

Zatrudniony pracujący na drabinie, poza aktualnymi badaniami lekarskimi, powinien:

• odbyć instruktaż stanowiskowy, w programie którego uwzględniono zagadnienia  dotyczące bezpiecznej pracy na drabinie lub podeście,
• być poinformowany o ryzyku zawodowym związanym z wykonywaną pracą, obejmującym ryzyko związane z pracą na drabinie do wysokości nieprzekraczającej 2 m,
• być zaznajomiony z instrukcją bhp dotyczącą pracy na drabinie.

Pamiętajmy, że pracownikom nie wolno korzystać z krzeseł, szczególnie na kółkach. Nie mogą wchodzić na parapety, posługiwać się drabiną rozstawną jako przystawną, przykręcać coś z drabiny ustawionej bokiem a nie przodem do ściany (przewrócenie się drabiny na bok). Nie mogą też pracować w butach na obcasie, klapkach, japonkach itp.

2. Pracownik pracuje wewnątrz pomieszczenia i w przypadku stosowania niewłaściwych metod pracy lub braku zabezpieczeń grozi mu upadek na podłogę z wysokości ponad 2 m lub wypadnięcie np. przez okno na zewnątrz budynku.

W biurze sytuacja taka zdarza się niezwykle rzadko. W takim przypadku poza stabilnym i wytrzymałym urządzeniem należy zapewnić odpowiedni sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości, hełmy ochronne, zapewnić wykonanie odpowiednich procedur dla prac szczególnie niebezpiecznych oraz skierować pracowników na badania wysokościowe. W tym temacie nie będę szczegółowo omawiać tej sytuacji.

Bezpiecznej pracy!