Urlop macierzyński podstawowy

Czas trwania urlopu macierzyńskiego zależny jest od ilości dzieci urodzonych przy jednym porodzie. Urlop można w części wykorzystać także przed planowaną datą porodu.

Wymiar urlopu macierzyńskiego
20 tygodni – jedno dziecko,
31 tygodni – dwoje dzieci,
33 tygodnie – troje dzieci,
35 tygodni – czworo dzieci,
37 tygodni – pięcioro i więcej dzieci przy jednym porodzie.

Sposób wykorzystania przed porodem
Ciężarna może wykorzystać nie więcej niż 6 tygodni przed przewidywaną datą porodu.

Urlop tacierzyński

Po porodzie ciężarna obowiązkowo musi pozostawać na urlopie macierzyńskim przez 14 tygodni. Pozostałą część, jeśli nie korzystała z niego przed porodem, może wykorzystać ojciec dziecka. Na urlopie macierzyńskim lub tacierzyńskim w jednym czasie może pozostawać wyłącznie jeden rodzic i między urlopami nie może być ani jednego dnia przerwy.

Urlop macierzyński dodatkowy

Można go wykorzystać jedynie bezpośrednio po urlopie macierzyńskim podstawowym. Między urlopami podstawowym i dodatkowym nie może być ani jednego dnia przerwy. Można go wykorzystać jednorazowo (jeden rodzic) albo w dwóch częściach następujących bezpośrednio po sobie (dwoje rodziców – raz jeden, raz drugi), w wymiarze tygodnia lub jego wielokrotności.

Podanie o dodatkowy urlop macierzyński należy złożyć do pracodawcy w terminie nie krótszym niż dwa tygodnie przed planowanym terminem jego rozpoczęcia. Zawiadomienie musi być skuteczne, czyli nie można go wysłać pocztą w tym terminie, tu nie obowiązuje data stempla pocztowego, pracodawca musi zapoznać się z zawiadomieniem w tym terminie. Najlepiej jest zrobić to osobiście.

Wymiar urlopu macierzyńskiego dodatkowego
do 6 tygodni – przy urodzeniu jednego dziecka,
do 8 tygodni – przy wielorakim porodzie.

Urlop rodzicielski

Po pełnym wykorzystaniu urlopów macierzyńskiego podstawowego i dodatkowego rodzice dziecka mogą wykorzystać urlop rodzicielski.

Wniosek o urlop rodzicielski należy złożyć do pracodawcy w terminie nie krótszym niż dwa tygodnie przed planowanym terminem jego rozpoczęcia. Kodeks wymaga, aby miał formę pisemną. Do jej zachowania wymagane jest opatrzenie dokumentu własnoręcznym podpisem. Faks nie spełnia zatem tego warunku. Zawiadomienie musi być skuteczne, czyli nie można go wysłać pocztą w tym terminie, tu nie obowiązuje data stempla pocztowego, pracodawca musi zapoznać się z zawiadomieniem w tym terminie. Najlepiej jest więc zrobić to osobiście.

Wymiar urlopu rodzicielskiego
– 26 tygodni niezależnie od ilości dzieci urodzonych przy jednym porodzie,
– nie więcej niż w trzech częściach następujących jedna po drugiej,
– żadna z części nie może być krótsza niż 8 tygodni,
– części muszą przypadać jedna po drugiej,
– w wymiarze wielokrotności tygodnia.

Urlop rodzicielski rodzice mogą wykorzystać oddzielnie, mogą też razem. łączny wymiar urlopu, z którego korzystają oboje rodzice łącznie nie może przekroczyć 26 tygodni.

Urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego

W przypadku przyjęcia dziecka lub dzieci pod opiekę, rodzicom zastępczym lub adopcyjnym także przysługuje urlop macierzyński. Jest udzielany nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do 10. roku życia.

Wymiar urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego
20 tygodni – jedno dziecko,
31 tygodni – dwoje dzieci,
33 tygodnie – troje dzieci,
35 tygodni – czworo dzieci,
37 tygodni – w przypadku jednoczesnego przyjęcia pięciorga i więcej dzieci.

Dodatkowy urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego

W przypadku przyjęcia dziecka lub dzieci pod opiekę, rodzicom zastępczym lub adopcyjnym także przysługuje także dodatkowy urlop macierzyński.

Wymiar dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego
6 tygodni – przy przyjęciu jednego dziecka,
8 tygodni – przy przyjęciu wielu dzieci,
3 tygodnie – przy przyjęciu dziecka w wieku do 7 lat, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, do 10. roku życia.

Urlop ojcowski

Pracownik ojciec wychowujący dziecko ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze 2 tygodni, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 12. miesiąca życia albo do upływu 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7. roku życia, a u dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, do ukończenia przez nie 10. roku życia.

Urlopu ojcowskiego składa się na pisemny wniosek pracownika-ojca wychowującego dziecko. Składany jest on w terminie nie krótszym niż 7 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu, pracodawca nie może odmówić udzielenia urlopu.

Urlop ojcowski może być wykorzystywany również wtedy, gdy pracownica-matka wykorzystuje przysługujący jej urlop macierzyński lub dodatkowy urlop macierzyński.

Urlop wychowawczy

Jeśli pracownik zatrudniony jest co najmniej przez 6 miesięcy (do tego okresu wlicza się wszystkie okresy zatrudnienia, nie tylko u tego pracodawcy), przysługuje mu prawo do urlopu wychowawczego w wymiarze do 3 lat, nie dłużej jednak, niż do ukończenia przez dziecko 5. roku życia. Urlop udzielany jest w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Urlop wychowawczy można wykorzystać w czterech częściach.

Urlopu wychowawczego udziela się na wniosek pracownika, który należy złożyć na piśmie pracodawcy dwa tygodnie przed jego rozpoczęciem. W razie złożenia wniosku w terminie późniejszym pracodawca udziela urlopu nie później niż z dniem upływu 2 tygodni od dnia złożenia przez pracownika wniosku o jego udzielenie. Wniosek o urlop wychowawczy może zostać złożony pracodawcy zarówno osobiście jak i drogą pocztową – decyduje w tym przypadku data stempla pocztowego.

Łączenie etatu z urlopem

U pracodawcy udzielającego dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego można podjąć pracę w wymiarze nie przekraczającym pół etatu. Pisemny wniosek w tej sprawie trzeba złożyć do pracodawcy w terminie nie krótszym niż 14 dni przed planowanym rozpoczęciem pracy. We wniosku pracownik wskazuje wymiar czasu pracy oraz okres, przez który zamierza łączyć korzystanie z dodatkowego urlopu macierzyńskiego z wykonywaniem pracy. Pracodawca może odrzucić wniosek pracownika ze względu na organizację lub rodzaj wykonywanej pracy. O przyczynie nieuwzględnienia wniosku pracodawca informuje pracownika na piśmie.